કોને કહું ?
22 Octતાળીઓનાં ગડગડાટથી આખો હોલ ગુંજી રહ્યો હતો. આજે નંદિની પરીખનાં લેખનકાર્યને બિરદાવવા એનું સન્માન થઈ રહ્યું હતું. નંદિની ખુબજ સરળ ભાષામાં વાર્તાઓ લખતી. જેમાં રોજિન્દા ઉપયોગમાં લેવાતી ભાષાનો ઉપયોગ વધુ થતો. જેને કારણે દરેક વયજુથનાં વાચકો એની વાર્તાઓ પસંદ કરતાં. ખુબજ ટુંકા ગાળામાં એ ખુબ લોકપ્રિય લેખિકા બની ગઈ હતી.
“પ્રિય મિત્રો., આજે આપણે અહી નંદિનીબેન નું સન્માન કરવા એકઠા થયા છીએ ત્યારે હું એમનો સામાન્ય પરિચય આપી દઉ. ગુજરાતનાં એક નાનકડા ગામમાં એમનો જન્મ થયો…..” સ્ટેજ પર નંદિંની ની ઓળખવીધી ચાલી રહી હતી.
“નંદિની.. એ બેટા નંદુ… ઝો તો તાર મોટે માસ્ટરજીએ હુ મોકલ્યુ સે ?”
“શું બાપુ ?” બોલતા નંદુ બહાર આવી..
“ઝો એ શહેર જ્યાતા ત્યોંથી તારા માટ આ સોપડીઓ લાયા સે. મન રસ્તામોં મલ્યા તો કહે સે કે તમાર નંદુડી ને વાંસવાનું બહુ ગમે સે તે હું શેર જ્યોતો તે આ સોપડીઓ લાયો સું. તમ એને આલી દેજો.” ચોપડીઓ જોઇને તો નંદુ ખુશ થઈ ગઈ.
“થેંક્યુ બાપુ..” બોલતી ચોપડીઓ લઈને એ અંદર જતી રહી. એના બાપુને સમજ નહી પડી નંદુ શું બોલીને ગઈ પણ અંગ્રેજીમાં કશુંક બોલી એટલી સમજ પડી.
“તે કહું સું આ સોડીને તમારે સોપડીઓ વંસાવીને હું કરવું સે. હવે કોઇ હારો સોડો ગોતી ન સોડીન પરણાઈ દો. આ સોપડીઓ લઈન આખો દાડો પડી રહેસે ને ઘરના કોઈ કોમ કરતી નથ. તે હાહરે જાહેન તે હાહુ કાઢી મેલહે. ” નંદિનીની બાએ એના બાપુને પાણીનું પવાલું આપતાં કહ્યું.
“તે મારી સોડી આટલી હુશિયાર સે તે એને ઓય ગોમડાનાં સોરા હારે નથ પરણાવવાની. એને મોટે તો સહેરનો કોઈ હાયેબ લાઈસ. ને એટલો પૈહો અહે ક એને કોમ કરવાની ઝરુર જ નો પડે.”
“ઓહો હો..! તે એવો હાયેબ તમને ચ્યોંથી મલહે ?”
“એ તારે હુ કોમ ? મેં માસ્ટરજીન કહી દીધું સે સહેરમાં મારી નંદુ ને લાયક કોઈ હોય તો કેઝો.” નંદિનીના બાપુએ ધોતિયાથી મોં લુછ્તાં કહ્યું. અને સાચેજ એક દિવસ માસ્ટરજી નીરવની વાત લઈને આવ્યા.
“નીરવ અનાથ છે. જાતે જ મહેનત કરી ધંધો ઉભો કર્યો છે. બીલ્ડર છે. મોટા મોટા મકાનો બાંધે ને એ. ખુબ પૈસો છે. ઘરમાં નોકરચાકર ગાડીઓ બધું જ છે. એને સુંદર દેખાવડી છોકરી જોઇએ છે તે મેં આપણી નંદુની વાત કરી છે. રાજ કરશે તમારી નંદુ.”
નીરવે નંદિનીને જોઇ. નંદિની દેખાવે ખુબજ સુંદર હતી. ગૌરવર્ણી પાતળી નમણી કાયા. લંબગોળ ચહેરો. મૃગનયની કહી શકાય એવી અણિયાળી આંખો ગુલાબી પાતળા હોઠ અને લાંબા વાળ એનાં સૌંદર્યમાં ચાર ચાંદ લગાવી દેતા. ગામડાના સાદા કપડામાં પણ એનું રૂપ ખીલી ઉઠતું હતું. નીરવને નંદિની પસંદ આવી અને નીરવ સાથે પરણીને નંદિની શહેરમાં આવી.
તાળીઓનાં અવાજથી ગામડાની નંદુ પાછી શહેરની નંદિની બની ગઈ.
“એમણે એમનાં ૪ વાર્તાસંગ્રહો માટે રાજ્ય સરકારનાં પુરસ્કાર મેળવ્યાં છે. તેમજ એમના વાર્તાસંગ્રહ ‘તરસ’ ને તો ગયા વર્ષનો બેસ્ટ સેલીંગ એવોર્ડ પણ મળ્યો છે………
હવે હું પ્રમુખશ્રી અને એક જાણીતા લેખિકા શ્રીમતિ કુસુમબેનને શ્રીમતિ નંદિનીબેન નું સન્માન કરવા આમંત્રિત કરીશ. કુસુમબેન..” અને પ્રમુખશ્રીએ શાલ ઓઢાડી નંદિનીબેન નું સન્માન કર્યું. આખો હોલ ફરીથી તાળીઓનાં અવાજથી ગુંજી રહ્યો. તાળીઓનાં અવાજ વચ્ચે પ્રમુખશ્રી કુસુમબેને એ માઈક સંભાળ્યું ને હોલમાં શાંતિ થઈ ગઈ.
“મિત્રો આજે મને ખુબજ આનંદ થાય છે. એક નારીનાં સહિત્ય ક્ષેત્રે પ્રદાન માટે એને સન્માનિત કરાઈ રહી છે. મને હંમેશા ખુશી થાય છે જ્યારે કોઈ નારી.. એક ગૃહિણિ કોઇ સાહિત્ય સર્જન કરે. એક નારી એ એક પત્ની – એક માતા.. હોય છે. એને ઘરને સાચવતાં સાહિત્યને માટે સમય કાઢવાનો હોય છે અને જે નારી આમ કરી શકે છે તે સન્માન ને પાત્ર તો છે જ. હું પણ એક નારી છું ને જાણું છું કે સંસાર અને સાહિત્યમાં સંતુલન રાખવું કેટલું અઘરું છે. નંદિનીબેન આ કરી શક્યા છે. સાહિત્ય પરિષદનાં સામાયિકમાં મેં એમની વાર્તાઓ વાંચી છે. એ સમાજનાં પ્રશ્નોને ખુબજ સરળ ભાષામાં વાર્તા સ્વરૂપે આપણા વાચકો સમક્ષ મુકે છે. એમની આ સિધ્ધિ માટે હું એમને ખુબ અભિનંદન આપું છું. આમજ સાહિત્ય ક્ષેત્રે એ ખુબ પ્રગતિ કરે એવા એમને મારા આશિર્વાદ છે.” ફરી તાળીઓના અવાજો વચ્ચે પ્રમુખશ્રીએ પોતાનું વ્યાખ્યાન પુરું કર્યું. અને સંચાલકે નંદિનીબેન ને એમના ચાહકોને કંઈક કહેવા વિનંતિ કરી.
“માનનીય પ્રમુખશ્રી, લેખકમિત્રો અને મારા પ્રિય પ્રશંસકો.
આજે જ્યારે મને આ સન્માન મળી રહ્યું છે ત્યારે પ્રથમ તો હું મારા બાપુ અને અમારા ગામનાં માસ્ટરજી નો આભાર માનીશ. એમણે મને નાનપણથીજ પુસ્તકોની વચ્ચે જીવવાની તક આપી. અને મારી બા, જેણે એની નામરજી છતાં મને વાંચવાની સગવડ કરી આપી. આ મંચ પરથી હું એમનો આભાર માનું છું. આજે સદેહે તો એ લોકો મારી સાથે નથી પણ જ્યાં હશે ત્યાં એમનો આત્મા જરુર ખુશ થતો હશે. બીજો આભાર મારા લેખકમિત્ર એવા મયુરભાઈ ભટ્ટનો. જેમણે મને લખવાની પ્રેરણા અને માર્ગદર્શન આપ્યું……
છેલ્લે, મુખ્ય આભારતો હું મારા વાચકોનો માનીશ. જેમણે મારી દરેક વાર્તાઓને રસ પ્રુર્વક વાંચી અને પસંદ કરી. મને આ સન્માન આપવા બદલ ફરીથી આપસૌનો આભાર માનું છું ” તાળીઓનાં ગડગડાટ થી હોલ ગુંજી રહ્યો. કાર્યક્રમ પતાવી નંદિની બહાર નીકળી. મયુર એની રાહ જોતા હતા.
“અભિનંદન નંદિની આજે તેં મારું એક સપનું પુરું કર્યું. મેં કહ્યું હતું ને કે તું આ કરી શકશે.” મયુરે હાથ મીલાવતાં નંદિનીને કહ્યું.
“હા. અને એની પાછળ તમારી પણ તો એટલીજ મહેનત છે ને !” નંદિનીએ મયુરને કહ્યું.
“તો આજે સાંજની આપણી પાર્ટી પાક્કીને ?” મયુરે પાર્ટી માગી.
“હા, પાક્કી. તો મળીએ સાંજે.” કહી નંદિની પોતાની ગાડીમાં બેઠી.. “ચાલો , હું તમને તમારા ઘરે ડ્રોપ કરી દઉ.”
“ના… ના.. હું મારી ગાડી લાવ્યો છું ને મારે એક કામ પણ છે. તું નીકળ. સાંજે તો મળીએજ છીએ ને !”
“Ok then.. see u in evening.. bye.”
નંદિનીનાં કાનમાં એ તાળીઓનો અવાજ ગુંજી ઉઠ્યો જે વર્ષો પહેલાં મયુરને માટે હતો. મયુર સ્ટેજ પર વ્યક્તવ્ય આપતાં હતાં. ત્યારે પણ આમજ તાળીઓનો ગડગડાટ હતો પણ એ મયુર માટે હતો. પ્રેક્ષકગણની છેલ્લી હરોળમાં નંદિની બેઠી હતી. એનાં હાથમાં હતો એક કાર્ડ જેમાં વક્તાઓનું લીસ્ટ એમનાં વક્તવ્યનાં વિષયો સાથે લખેલું હતું. સ્ટેજ પર વક્તા તરીકે મયુર હતાં અને એમનો વિષય હતો ‘ શિક્ષણ એક ધંધો ’ એ બોલી રહ્યાં હતાં ને નંદિની એમનાં વાણી પ્રવાહમાં તણાતી જતી હતી. નંદિની મયુરની વાક્છટાથી ખુબજ પ્રભવિત થઈ ગઈ. આમ તો એક લેખક તરીકે એ એમને ઓળખતીજ હતી. એમની વાર્તાઓ..એમની કવિતાઓ.. એમનાં નિબંધો.. એ અનેક વિષયો પર લખતાં ને મોટે ભાગે એમનું દરેક લેખન નંદિની વાંચતી પણ એમને રૂબરૂ સાંભળવાનો મોકો એને પહેલી વારજ મળ્યો હતો. કાર્યક્રમ પુરો થતાં એ મયુરને મળવાની તક શોધતી બહાર એક કારને ટેકે ઉભી હતી. એના આશ્ચર્ય વચ્ચે મયુર એની તરફ જ આવતાં હતાં. નંદિનીના ધબકારા એકદમ વધી ગયા.
“એક્ષક્યુઝ મી….” એને કાને અવાજ પડ્યો ને એ ચમકી. મયુર ક્યારે એની પાસે આવી ગયાં એની એને ખબરજ નહોતી પડી. એ મયુરની જ ગાડીનો ટેકો લઈ ઉભી હતી.
“સોરી” બોલી એ ખસી ને મયુરને સ્માઈલ આપી. કારમાં બેસી ગયેલ મયુરને કહ્યું “ખુબજ સરસ વક્તવ્ય આપ્યું તમે. શિક્ષણનાં આવા મુદ્દા પર તો તમારા જેવા લેખક જ વિચારી શકે.”
“થેંક યુ. બાય ધ વે તમે….?”
“મારું નામ નંદિની છે. નંદિની નીરવ પરીખ. મેં તમારા બધાજ વાર્તાસંગ્રહો વાંચ્યા છે.”
“ઓ….હ ! થેંક્યુ. તો તમે શહેરનાં મોટા બીલ્ડર નીરવ પરીખનાં પત્ની છો ?” નંદિનીએ હકારમાં ડોકું હલાવી હા કહ્યું. “એક બીલ્ડરનાં પત્નીને સાહિત્યમાં પણ રસ છે. ગુડ.. ગુડ ” થોડીવાર મૌન રહ્યા પછી “ ચાલો તો હું રજા લઉ ? ફરી કોઇ સાહિત્યનાં કાર્યક્રમમાં ભેગા થઈશું.” કહી મયુરે કાર હંકારી મુકી.
મયુરની કાર નજરથી ઓઝલ ના થઈ ત્યાં સુધી નંદિની એને જોતી રહી.
* * * * *
“આજે તો બહુજ થાકી ગઈ. હવેથી આવી પાર્ટીઓમાં મને ના લઈ જશો.” મોડી રાત્રે પાર્ટીમાંથી આવી બેડમાં પડતાં નંદિનીએ કહ્યું.
“અરે ! આવી પાર્ટીઓમાં મારો વટ પડે, મારી પાર્ટનર સુંદર હોય એ માટે તો તારી સાથે લગ્ન કર્યા છે અને તું મને મારી સાથે પાર્ટીઓમાં આવવાની જ ના પાડે છે ?” નીરવે એને આલિંગનમાં લેતાં કહ્યું.
“આજે નહીં નીરવ. બહુ થાકી ગઈ છું.” પણ નીરવ સાંભળે તો ને. એને માટે નંદિનીની મરજીનું કોઇ મહત્વ નહોતું. નંદિનીએ એને વશ થવું જ પડતું. નંદિનીનાં કાનમાં નીરવનાં શબ્દો ગુંજતા રહ્યાં “પાર્ટીઓમાં વટ પડે એટલે…….” શું નીરવે પોતાની સુંદરતા જ જોઇને એની સાથે લગ્ન કર્યા હતાં ? એને પોતાની નીરવ સાથે વીતેલી રાતો યાદ આવી. નીરવનો પોતાના દેહ પ્રત્યેનો જ લગાવ સમજાયો.
“નીરવ મને એક બાળક જોઇએ છે.” એક સવારે નંદિનીએ ગ્લાસમાં ફ્રુટ જ્યુસ રેડતાં કહ્યું.
“અરે નંદુ ડાર્લિંગ, આ તો આપણા મજા કરવાનાં દિવસો છે અત્યારે ક્યાં બાળક ને તું વચ્ચે લાવે છે. આપણે અત્યારે બાળક નથી જોઇતું. ” જ્યુસ પીતાં પીતાં નીરવે કહ્યું.
“પણ નીરવ તમે સવારનાં જાઓ છો ને છેક રાતે આવો છો. મને ઘરમાં એકલાં નથી ગમતું. એક બાળક હોય તો મને પણ ઘરમાં ગમે.”
“તે તને કોણ કહે છે કે ઘરમાં પડી રહે. કોઇ કલબમાં જા.. શોપીંગ કર …” નીરવ થોડા ઉગ્ર સ્વરે બોલ્યો.
“ પણ…….”
“ બસ . હવે કોઇ ચર્ચા નહીં. મેં કહ્યું ને કે બાળક નહી જોઈએ એટલે નહી જોઇએ. આટલા વર્ષ થયાં લગ્નને પણ હજુ તને સમજ નથી પડતી કે મને શું જોઇએ છે ? તારી આ કાયાને જ તો હું પરણ્યો છું. બાકી ગામડાંની છોકરી સાથે શું કામ પરણું ? બાળક લાવીને તારે તારી આ કાયા બગાડવી છે ?” મોં લુછી નેપકીન ટેબલ પર પછાડી નીરવ ઉભો થઈ ગયો. ને નંદિની ભીની આંખે એને જતો જોઇ રહી.
પોતાની એકલતા દૂર કરવા નંદિની પુસ્તકો વાંચતી. એક વાર ‘નારી જગત’ નામના સામયિકમાં એક અધુરી વાર્તા આપી હતી જેનો અંત લખવા વાચકોને કહેવામાં આવ્યું હતું. નંદિનીએ આમજ એક વાર્તાનો અંત લખીને મોકલી આપ્યો. એ પસંદ થયો ને સામયિક માં છપાયો પણ ખરો. ત્યારે નંદિનીએ પોતાની ખુશી નીરવ સામે વ્યક્ત કરી તો એણે કહ્યું ,
“નંદિની, આ વાર્તા લખવામાં તને કેટલા રુપિયા મળે.”
“૨૦૦—૨૫૦ કેમ આમ પુછો છો ?” નંદિનીને નવાઈ લાગી.
“તને માત્ર ૨૦૦-૫૦૦ રુપિયામાંજ રસ છે ૨૦૦-૫૦૦ કરોડમાં નહીં ?” મયુરે સવાલ કર્યો.
“ એટલે ? હું સમજી નહીં.”
“પેલી પાર્ટીમાં એક મીનીસ્ટર આવ્યાં હતાં. એને તું ગમી ગઈ. જો તું એમને ખુશ કરે તો એક ૫૦૦ કરોડનો સરકારી પ્રોજેક્ટ મને મળે એમ છે.” નીરવે ખંધાઈથી સ્મિત કરતાં નંદિનીનાં શરીરને રમાડતાં કહ્યું.
“નીર…..વ….” નંદિનીએ ગુસ્સામાં નીરવને ધક્કો મારતાં લગભગ ચીસ જ પાડી… “તમે મને સમજો છો શું ? હું તમારી પત્ની છું.”
“તો હવે આવી સાહિત્યની સસ્તી વાતો મારી સાથે નહીં કરતી..” નીરવનો લાડ ગુસ્સામાં પરિવર્તિત થઈ ગયો.. અને એ બેડરૂમનો દરવાજો પછાડી રૂમની બહાર નીકળી ગયો.
નંદિની અવાક બનીને એને જતો જોઇ રહી.
સામયિકમાં પોતાની વાર્તા છપાયાની એની ખુશી આંસુ બની ગઈ પણ નીરવ એની સામે પણ જોયા વિના ઘરની બહાર જતો રહ્યો. નીરવને મન પુસ્તકો એ પસ્તી હતી. એને સાહિત્યમાં કોઇજ રસ નહોતો.
એક દિવસ કંટાળો દૂર કરવા નંદિની કોમ્પ્યુટર પર ફેસબુક ખોલીને બેઠી હતી. ત્યાંજ એની નજર સામે મયુરની પ્રોફાઈલ આવી. એણે ફ્રેંડ્સ રીક્વેસ્ટ મોકલી. ને એના આશ્ચર્ય વચ્ચે એમણે તરત જ એમણે એ સ્વીકારી લીધી. એ ઓનલાઈન જ હતાં. નંદિનીએ એમનો આભાર માન્યો ને મયુરે પણ કહ્યું કે એને નવા મિત્રો બનાવવા ગમે છે. એ દિવસે વાત ત્યાંજ પુરી થઈ ગઈ. બીજે દિવસે જ્યારે નંદિની કોમ્પ્યુટર પર વાર્તા લખવા બેઠી ત્યારે આમજ એને મયુર ઓનલાઈન છે કે નહી એ જોવાનું મન થયું. અને મયુર ઓનલાઈન હતાં.
“કેમ છો ?” નંદિની એ મેસેજ મુક્યો.
“મઝામાં. તમે ?” મયુર
“હું પણ. ઓળખાણ પડી ? ” નંદિની
“ના.. સોરી….”
“ હું નંદિની.. નંદિની પરીખ. ”
“ઓહ… હા. બીલ્ડર નીરવ પરીખનાં પત્ની. બોલો બોલો કેમ છો ? શું ચાલે છે ? કંઈ નવું વાંચન ? ”
“મને નંદિની તરીકે ઓળખશો તો વધુ ગમશે.” કહી નંદિનીએ નવા વાંચેલા પુસ્તકો વિશે વાત કરવી શરુ કરી.
“ તમારા વિશે કંઈક વધારે જણાવો.” મયુરને નંદિનીની વાતોમાં રસ પડ્યો.
“હું તો એક ગૃહીણી છું. વાંચનનો શોખ ધરાવું છું ને હમણાં હમણાં લેખનનું ભૂત વળગ્યું છે. હું પણ કંઈક લખવા માગું છું. હા… હા…”
“સરસ. તમે આગળ કશું લખ્યું છે ?” મયુરે પુછ્યું.
“ હા. મેં ‘ નારી જગત ’ નામના સામયિકમાં ‘અધુરી વાર્તાનો અંત’ વિભાગમાં વાર્તાનો અંત લખીને મોકલ્યો હતો અને એમણે એ પસંદ કરીને છાપ્યો પણ હતો.” નંદિનીએ કહ્યું.
“ઓ..હો ! તો એ નંદિની તમે જ છો ? એ સામયિકમાં વાર્તાઓનાં અંત પસંદ કરવાનું કામ એમણે મને જ સોંપેલું હતું. તમારો લખેલો અંત વાંચ્યા પછી તમને મળવાની ઇચ્છા હતી પણ એમાં તમારા નામ સિવાય તમારી બીજી કોઇ માહિતી નહી હતી. સરસ, ચાલો આખરે મળી તો ગયા. મારે તમને મળીને કહેવું હતું કે આમ ટુકડામાં લખો એના કરતાં આખી વાર્તા લખો ને ..”
“ખરેખર ? thax… પણ મને લેખનનો ખાસ અનુભવ નથી બસ લખવાની ખાલી ઇચ્છા માત્ર છે.” નંદિનીએ કહ્યું.
“કંઈ પણ મેળવવા માટે એને પ્રાપ્ત કરવાની ઈચ્છા તો પહેલાં જ જોઇએ. માર્ગ તો પછી મળતાંજ રહે છે. તમે લખો અને જરુર પડે તો હું માર્ગદર્શન આપીશ.”
નંદિનીની ખુશી નો પાર નહોતો. એને તો ભાવતું હતું ને વૈદે કહ્યા જેવુ થયું.
મયુરે ફોન નંબર આપ્યો ને કહ્યું ગમે ત્યારે ફોન કરીને નંદિની એમના ઘરે આવી શકે છે.
એક દિવસ નંદિનીએ મયુરને ફોન કરી તેને મળવાનો સમય લીધો પોતાની વાર્તાઓ લઈ મયુરને ત્યાં પહોંચી ગઈ. મયુરે કેટલાંક સુચનો કર્યા એ પ્રમાણે નંદિનીએ પોતાની વાર્તામાં થોડાં સુધારા કર્યા. અને આમ મુલાકાતો વધતી ગઈ.
મયુર નંદિનીથી ઘણાં મોટા હતાં. પણ દેખાવે લાગતાં નહોતાં. એમનાં વ્યક્તિત્વમાં , એમનાં શબ્દોમાં એક પ્રકારનું ખેંચાણ હતું. નંદિની હંમેશા એમાં ખોવાઈ જતી. વારંવાર મળવાને કારણે નંદિની મયુરનાં વિચારોમાં જ ખોવાયેલી રહેવા લાગી. ક્યારેક એ મયુરનાં શબ્દો વાગોળતી તો ક્યારેક એમનાં નામ લખેલા શબ્દો પર હાથ ફેરવતી.. ક્યારેક એમની તસવીર પર હાથ ફેરવતી તો કદીક એમની તસવીરને ચુમતી તો ક્યારેક વળી એ તસવીરને છાતીએ વળગાડીને સુઈ જતી. નંદિની મયુર માટેનું પોતાનું આવું વર્તન સમજી નહોતી શકતી. હમણાં હમણાં તો પોતાનોજ હાથ પોતાના દેહ પર ફેરવતી ત્યારે કલ્પના કરતી કે એ મયુરનો હાથ છે અને એના શરીરમાં એક અજબ ઝણઝણાટી અનુભવતી. હવે તો મયુરને પણ નંદિનીની આંખોમાં પોતા માટેનું એ ગાંડપણ વંચાઈ રહ્યું હતું. સમજદાર મયુરે નંદિનીથી થોડું અંતર વધારી દીધું તો નાના બાળકની જેમ નંદિની જાણીજોઇને ભુલો કરી મયુરનું ધ્યાન ખેંચવાનો પ્રયત્ન કરવા લાગી. પોતાનું લક્ષ્ય લેખનની જગ્યાએ ક્યારે મયુર થઈ ગયું એ નંદિનીને ખબર જ નહી પડી. પણ મયુરની સમજમાં આવી ગયું હતું. મયુરના બતાવેલા સુચનો થી નંદિની નું લેખન સુધર્યુ તો હતું. એટલે પોતાનો ધ્યેય ચુકેલી નંદિનીને ફરી લેખનમાં કાર્યરત કરવા એક સાંધ્ય દૈનિકમાં નિયમિત વાર્તાઓ આપવાનું કામ મયુરે અપાવ્યું. હવે નંદિનીએ ફરજિયાત વાર્તા લખવી પડતી. એને આ કામ નહી કરવાનો વિચાર આવ્યો પણ મયુરની નારાજગી નો વિચાર કરી તેમ ન કર્યું. મયુર નિયમિત તેની વાર્તાઓ વાંચવાનો સમય કાઢતો અને ફોન પર નંદિનીની સુચનો કરતો. નંદિનીનું મન લેખન માં પરોવાઈ તો ગયું પણ મયુરમાંથી હટ્યું નહીં. એ હંમેશા મયુરને ઝંખતી. રાતે તો એની હાલત ખુબ ખરાબ થતી નીરવનો સ્પર્શ એ સહન નહોતી કરી શકતી. એક વાર એણે માંદગીનું બહાનું કરી મયુરને પોતાને ઘરે બોલાવ્યા. આજે તો પોતે મયુરમાં સમાઈનેજ રહેશે. મયુરના આવતાંજ નંદિની એને વળગી પડી. મયુર ચમકી ગયા. એમણે પોતાની જાત સંભાળી ને નંદિની ને પોતાનાથી દૂર કરી.
“નંદિની, મારે તને એક સારી નામી લેખિકા તરીકે જોવી છે. હું તારી ભાવનાઓ નથી સમજતો એવું નથી. પણ હું આને તારી નાદાનિયત કહીશ. અત્યારે તું તારું લક્ષ્ય એક જ રાખ કે તારે સારું લેખન કરી નામના મેળવવી છે. હું તને બનતી મદદ કરીશ પણ હવે જ્યાં સુધી તું એક નામી લેખિકા બની નહી જાય ત્યાં સુધી આપણે મળીશું નહીં.”
નંદિનીએ વધુ ને વધુ સમય લખવામાં વીતાવવા માંડ્યો. શરુઆતમાં મયુરને મળવાની લાલચે અને પછી જેમ જેમ નામના મળતી ગઈ એમ નંદિની લેખનને સમર્પિત થઈ ગઈ. મયુર સાયકોલોજી જાણતા હતા. નંદિનીને એમણે લેખનમાં બીઝી કરી દીધી. એને પરિણામે આજે નંદિની એક સફળ લેખિકા તરીકે ઓળખાઇ રહી હતી.
સાંજે ડીનર પર બંને મળ્યાં ત્યારે નંદિનીએ ખુબ વાતો કરી. લોકો , પ્રકાશક , પ્રશંશકો… સાથેના પોતાના અનુભવો વિશે બસ એ બોલતી જ રહી બોલતી જ રહી… ને મયુર શાંતિથી એને સાંભળતા રહ્યાં…
રોજ કલાક બે કલાક સાહિત્ય ચર્ચા કરવી એ નંદિની અને મયુરનો નિત્યક્રમ બની ગયો.. કદીક ફોન પર તો કદીક રેસ્ટોરંટમાં. અને એક દિવસ સાંજે …
“નંદુ. ચાલ આપણે સાથે ચાર-પાંચ દિવસનાં વેકેશન પર જઈએ.” નંદિનીએ મયુરની આંખોમાં જોયું. જે પ્રેમ એ વર્ષોથી ઝંખતી હતી એ જ પ્રેમ એણે મયુરની આંખોમાં જોયો. એ કંઈ બોલી નહીં ને બસ મયુરની સામે જોયા કર્યું. મયુરે ટેબલ પર મુકેલા નંદિનીનાં હાથને પ્રેમથી દબાવ્યો. નંદિની મયુરનાં વેકેશનનો અર્થ સમજતી હતી અને એક વખત હતો જ્યારે એની પણ તો એજ ઇચ્છા હતી. પણ કોણ જાણે કેમ આજે આ સાંભળી એને ખુશી નહોતી થતી. નંદિનીએ મયુર પરથી નજર હટાવીને આમ તેમ જોયું ત્યાં એની નજર રેસ્ટોરંટનાં પ્રવેશદ્વાર પર પડી. નીરવ કેટલાક ક્લાયંટ્સ સાથે પ્રવેશ્યો…એણે નંદિનીને જોઇ અને જોયો નંદિનીનાં હાથ પર મયુરનો હાથ…………
ને …… અચાનક
22 Oct“કમળા નહાવા માટે જરા ગરમ પાણી કરી આપને.” ઘરમાં પ્રવેશતાંજ જયંતિલાલે પત્ની ને કહ્યું. ચાનો કપ લઈ કમળાબેન રસોડામાંથી બહાર આવ્યાં. જયંતિલાલના કપાળે હાથ મુકી જોયું તબિયત તો ઠીક છે ને?
“પહેલાં ચા પીલો, પાણીનું તપેલું મુક્યું છે ગરમ થાય એટલે નાહી લેજો.”
“ ના, પાણી થાય ત્યાં સુધી જરા આડો પડું છું. ચા નાહી ને પીશ. બહુજ થાકી ગયો છું આજે, પહેલાં નાહીશ એટલે થોડો થાક ઉતરી જશે. ખબર નહી આજકાલ આ વિદ્યાર્થીઓને શું થયું છે ?” કહી જયંતિલાલ ટીવી ચાલુ કરી સોફા પર જરા આડા પડ્યાં. જયંતિલાલે કાઢેલો બળાપો કમળાબેનને સમજમાં ના આવ્યો. એમને આજે જયંતિલાલનું વર્તન વિચિત્ર લાગ્યું. પોતાનું બધુંજ કામ જાતેજ કરતાં જયંતિલાલે આજે એમને પાણી ગરમ કરવાનું કહ્યું. કમળાબેનને જરા આશ્ચર્ય થયું. અને શાળાએથી આવીને ચા પીધા વિના તો એ હાથ પગ પણ ધોતાં નહોતા.એમને પહેલાં ચા જોઈતી પછીજ એ કંઈ પણ કામ કરતાં.
જયંતિલાલ એક શાળામાં આચાર્ય હતાં. ચા પીને હાથ પગ ધોઈ બહાર ચાલવા જતાં. એટલા સમયમાં કમળાબેન રસોઈ બનાવી દેતાં. સંજય, એમનો દિકરો, ટ્યુશને થી આવી, જમીને થોડીવાર વાંચવા બેસતો. એ બારમા ધોરણમાં અભ્યાસ કરતો હતો. જયંતિલાલ આંટો મારીને આવે પછી નહાય અને કમળાબેન સાથે મજાક કરતાં કરતાં બંને પતિ-પત્ની જમીલે. જમીને જયંતિલાલ થોડીવાર હિંચકે બેસે. કમળાબેન પરવારે એટલે સંજય પણ ફ્રેશ થવા રૂમ માંથી બહાર આવી બંને જયંતિલાલ સાથે જોડાય. કલાકેક વાતો કરતાં, આખા દિવસ ની વિતેલી પળોને બધા એકબીજા સાથે વહેંચતાં. પછી પરિવાર સુવા માટે જતો. વર્ષોથી એમનો આજ નિત્યક્રમ હતો. કોઈને ટીવી જોવાનો ખાસ શોખ નહોતો. જયંતિલાલની હાજરીમાં તો નહીંજ. નાનપણથીજ જયંતિલાલે સંજયને ટીવીની આદત પડવા દીધી નહોતી. આ નિત્યક્રમમાં જયંતિલાલ તરફથી ફેરફાર થયો એટલે કમળાબેનને થોડી ચિંતા થઈ. જયંતિલાલ શિસ્તના ખુબજ આગ્રહી હતાં. જયંતિલાલનાં મુખપર આજે કંઈક અજીબ થાકનાં ભાવ હતાં એટલે એમને એકાંત આપવાના વિચાર સાથે ચાનો ભરેલો કપ લઈ કમળાબેન પાછાં રસોડામાં જતા રહ્યાં.
જયંતિલાલ વિચારે ચડ્યાં.પોતાના પિતાની ઇચ્છા પૂરી કરવા એમણે શિક્ષક બનવાનો નિર્ણય કર્યો હતો. એમનાં પિતા માનતા હતાં કે એક સારા અને સાચા માનવીના ઘડતરમાં એક શિક્ષકનો બહુ મોટો ફાળો હોય છે. એ ઘણીવાર કહેતા “બેટા જયંતિ, હું સારા એવા રુપિયા મુકીને જઈશ જેથી તને આવકની ચિંતા ના રહે. તું શિક્ષક બનજે અને બાળકોના સારા ભવિના ઘડતરમાં સહાયરૂપ બનજે. તું શિક્ષણને વેચતો નહી અને અવળે માર્ગે ચડી ગયેલા વિદ્યાર્થીઓની સમસ્યા સમજી એને દુર કરવાનો પ્રયત્ન કરજે. ” એ ભણેલા નહોતાં પણ એમણે એમના દિકરાને સારું શિક્ષણ તેમજ સારા સંસ્કારો આપીને ઉછેર્યો હતો. જયંતિલાલ પોતાના પિતાના વિચારોને અમલમાં મુકીને જ જીવન જીવતાં હતાં. દરેક વિદ્યાર્થીને એક આદર્શ માનવી બનાવવાનું એમનું સપનું હતું ને એ માટે એ પ્રયત્નો પણ કરતાં. એક શિક્ષક તરીકે શાળામાં જોડાયેલાં ત્યારથી એજ શાળાના આચાર્ય નિમાયા ત્યાં સુધીની એમની કારકીર્દીમાં આજના દિવસ જેવો એકપણ દિવસ ગયો નહોતો. આજે મનને આઘાત આપે એવી ઘટના બની અને એમના શિક્ષકજીવ નેવિચારતા કરી ગઈ. બાળકોના મન પર કઈ ઘટનાથી કેવી અસર પડે છે અને એ અસરથી એમને બચાવવા શું કરી શકાય એ બાબતમાં એ વિચારી રહ્યાં હતાં.
એમની આ વિચારધારા તૂટી જ્યારે કમળાબેન એમને નહાવા જવા માટે બોલાવવા આવ્યા. “તને યાદ છે કમળા ? મહિના પહેલાં અમારી શાળામાં ૯માં ધોરણમાં ભણતી કૃપાએ આત્મહત્યા કરી હતી. ?”
“હા છાપાંમાં પણ વાંચ્યું હતું.” કમળાબેન હવે જયંતિલાલ આગળ શું કહે છે એ સાંભળવા ઉભા રહ્યાં પણ એ તો કંઈ પણ બોલ્યા વિના નહાવા ચાલ્યા ગયા. નાહીને આવ્યાં એટલે કમળાબેન ગરમ ચાનાં કપ સાથે રસોડામાંથી બહાર આવ્યાં. જયંતિલાલે ચુપચાપ ચા પીધી અને બહાર નીકળી ગયાં. રોજ મજાક કરતાં કરતાં ચા પીતા જયંતિલાલની આ ચુપકીદી કમળાબેનને ચિંતામાં મુકી ગઈ ને એમની આ ધડમાથાં વિનાની વાતો………એ ફરીને આવે પછી વાત. ને કમળાબેન કામે વળગ્યાં.
કમળાબેન પરણીને આ ઘરમાં આવ્યાં ત્યારે જયંતિલાલ એકલાં હતાં. એમના પિતાજીનો સ્વર્ગવાસ થઈ ચુક્યો હતો. જયંતિલાલનાં સિધ્ધાંત , એમની જીવન જીવવાની રીત , આ બધાથી પ્રભાવિત થઈને કમળાબેનનાં પિતાએ જયંતિલાલ સાથે પોતાને પરણાવ્યાં હતાં. ત્યારથી જ બંને પતિ-પત્નીએ એક નિયમ બનાવ્યો હતો કે દિવસ દરમ્યાન બનેલી દરેક ક્ષણોને સાંજે જમીને એક્બીજાને વહેંચવી.. દીકરાનાં જન્મ પછી પણ આ ક્રમ એમણે જાળવીજ રાખ્યો હતો. સમજણો થતાં દીકરો પણ આ જ ક્રમમાં જોડાઈ ગયો. અત્યારે એમનો દીકરો સંજય બારમા ધોરણ માં આવ્યો પણ સાંજે જમીને મમ્મી-પપ્પા સાથે સમય ગાળવાનો ક્રમ એ કદી ચુકતો નહીં.
સંજય ટ્યુશને થી આવ્યો એટલે એને જમાડી કમળાબેન જયંતિલાલ ની રાહ જોતાં હીંચકે બેઠાં. જયંતિલાલ નો આંટો મારવા જવાનો નિત્યક્રમ હોવા છતાં આજે એમને જયંતિલાલની ચિંતા થતી હતી. સમય જાણે જતોજ નહોતો. હજી કેમ ના આવ્યા. .? હજી કેમ ના આવ્યા…? હીંચકે થી ઉભા થઈ વરંડામાં આમતેમ આંટો મારવા લાગ્યા. સંજયનાં ઓરડામાંથી વરંડો દેખાતો હતો. એણે મમ્મીને આમ આંટા મારતી જોઈ. એ બહાર આવ્યો.
“મમ્મી શું થયું ? તું કેમ આમ ચિંતામાં છે ?”
“ જોને દીકરા, આ તારા પપ્પા, હજુ સુધી કેમ ના આવ્યા ? એમને કંઈ થયુ તો નહીં હોય ને? આજે શાળાએ થી આવ્યાં ત્યારથી ધડમાથાં વિનાની વાતો કર્યા કરે છે. ”…
“ અરે મમ્મી, પપ્પા આવી જશે તું નાહકની ચિંતા કરે છે. છતાં પણ ચાલ તારા સંતોષ માટે હું જોઇ આવું અને મળી જાય તો લઈનેજ આવીશ. તું ચિંતા ના કર.”
સંજય અંદર જઈ ગાડીની ચાવી લઈ આવ્યો અને પપ્પાને શોધવા ગયો. દસ મીનીટમાં જ એ જયંતિલાલને લઈને આવી ગયો. જયંતિલાલને જોતાંજ કમળાબેને પ્રશ્નોનો મારો કર્યો.
“ ક્યાં ગયા હતાં?આટલી વાર કેમ કરી ? ” ……. ને બીજા કંઈ કેટલાયે…
એક નજર કમળાબેન પર કરી જયંતિલાલ ચુપચાપ અંદર જતા રહ્યાં. હવે કમળાબેને સંજય તરફ પ્રશ્નાર્થ ભરી નજર કરી.
“ પાસેના બાગમાં બાકડા પર એકલાં-એકલાં બેસીને વિચારમાં ખોવાયેલાં હતાં, ત્રણ-ચાર બુમ મારવા છતાં પણ મારી સામે ના જોયું એટલે મારે એમને ઢંઢોળવા પડ્યાં. એમણે મારી સામે એક નજર કરી અને ઉભા થતા જ બબડ્યા….
‘ આ યોગેશે આવું કેમ કર્યું હશે ? ’ મને કંઈ જ સમજ ના પડી એટલે મેં પુછ્યું શું કર્યું એણે ? તો બોલ્યાં વિનાજ ગાડી પાસે જઈને ઉભા રહી ગયાં. મેં એમને દરવાજો ખોલીને બેસવાનું કહ્યું તો પણ મુર્તિની જેમ ઉભાજ રહ્યાં. પછી મેં દરવાજો ખોલીને નાના છોકરાંને બેસાડીએ એમ એમને બેસાડ્યાં. ત્યારે મને કહે કે ,‘સંજય, તું યોગેશને ઓળખે છે ને ? પેલો ખુબજ સરસ ચિત્રો દોરે છે અને હરિફાઈમાં પ્રથમ આવે છે ? ’ હા પપ્પા બહુજ શાંત છોકરો છે ને ખુબજ હોંશિયાર પણ. આપણે ઘરે પણ આવ્યો હતો તમારા આશીર્વાદ લેવા. તે એણે શું કર્યું પપ્પા ? ને પપ્પા ચુપ. પછી આખા રસ્તે કંઈજ નહી બોલ્યા. એમની તબિયત તો ઠીક છે ને ? ડૉક્ટરને બોલાવીએ ?”
“ના દિકરા, હું જોઉં છું. જરૂર લાગશે તો તને બોલાવીશ. એ ઘરે આવી ગયાં એટલે બસ મને શાંતિ થઈ.આજે તો મારી સાથે પણ આવીજ ધડમાથાં વિનાની વાતો કરી. કહે કે એમની એક વિદ્યાર્થીનીએ આત્મહત્યા કરી હતી એ મને યાદ છે કે નહી ? હશે… જાતું તારે વાંચવા બેસ. તારો અભ્યાસ બગડશે.”..
“ સારું મમ્મી, પણ ચિંતા જેવું લાગે તો તરત મને બોલાવજે.” કહી સંજય એનાં ઓરડામાં ગયો. કમળાબેને અંદર જઈ જોયું તો જયંતિલાલ બેઠકરૂમમાં નહોતાં. કમળાબેન એમના સુવાનાં ઓરડામાં ગયાં.
જયંતિલાલ પલંગ પર સુતાં સુતાં છતને તાકી રહ્યાં હતાં. કમળાબેન ઓરડામાં જઈ પલંગ પર એમની પાસે બેઠાં પણ જયંતિલાલની નજર તો છત ઉપરજ હતી. કમળાબેને એમનાં કપાળ પર હાથ ફેરવ્યો. જયંતિલાલે ચમકી ને કમળાબેન તરફ એક નજર કરી અને પાછા છત તરફ જોવા લાગ્યાં. “જમવું નથી?”
જયંતિલાલે ડોકું હલાવી ના કહી.
“ થયું શું છે ? આમ મનમાં ને મનમાં ઘુંટાયા ના કરો. મને ચિંતા થાય છે.” કમળાબેને આજીજી ભર્યા શબ્દોમાં કહ્યું. જયંતિલાલે ફરી એમની તરફ નજર કરી આ વખતે એમની આંખો ભીની હતી. જયંતિલાલની આંખોમાં આંસુ જોઈને એ બેબાકળા બની ગયાં.
“ સંજય ઓ સંજય” કમળાબેને દીકરાને બુમ મારી. “ તમારું આવું રૂપ મારાથી સહન નથી થતું.” કમળાબેને જયંતિલાલને ઢંઢોળ્યા ને જયંતિલાલ ધ્રુસકે ધ્રુસકે રડી પડ્યાં. એમને આમ રડતાં જોઈ કમળાબેનની આંખોમાં પણ આંસુ આવી ગયા. મમ્મીએ મારેલી બૂમથી સંજય દોડીને આવ્યો અને આ દ્રશ્ય જોઈ ડઘાઈજ ગયો. પપ્પા સંજયના આદર્શ હતાં. એમને આમ રડતાં જોઈને એને નવાઈ લાગી.
“મમ્મી, શું થયું ? પપ્પાએ કંઈ કહ્યું? તમે બંને કેમ રડો છો?”
“દીકરા, તારા પપ્પાએ કહ્યું તો કંઈજ નથી પણ એમની આંખોમાં આંસુ જોઈને મારી આંખોમાં પણ……..” કમળાબેને ગળગળા સ્વરે કહ્યું
“હું ડૉક્ટરને બોલાવું છું.” સંજય જવા લાગ્યો.
“ સંજય ” જયંતિલાલે બૂમ મારી. સંજય અટકી ગયો અને પપ્પા પાસે આવીને ઉભો રહ્યો.
“ બેસ દિકરા, ડૉક્ટરની કોઈ જરૂર નથી. તમારા બંને સાથે થોડી વાત કરી ભાર થોડો હળવો કરી લેવો છે. ”
“ પહેલાં હું પાણી લઈ આવું. પછી વાત કરીએ.” સંજય રસોડામાંથી પાણી લઈ આવ્યો અને પછી બંને સાથે પલંગ માંજ બેસી ગયો.
પાણી પીને જયંતિલાલ થોડા સ્વસ્થ થયાં. “યાદ છે મહિના પહેલાં અમારી શાળામાં ૯માં ધોરણમાં ભણતી કૃપાએ………..”
“ હા, તમે વાત કરી હતી. પણ તેનું આજે શુંછે ?” કમળાબેને કહ્યું
“ આજે કંઈક એવોજ બીજો કિસ્સો શાળામાં બની ગયો. રીસેશમાં શાળાના યોગેશ નામના એક વિદ્યાર્થીએ બીજા ચાર વિદ્યાર્થીઓને સળિયા વડે મારીને ઘાયલ કર્યા એમાં થી એક તો ત્યાંજ મ્રુત્યુ પામ્યો. બીજા ત્રણને હોસ્પિટલમાં દાખલ કર્યા છે. આ યોગેશ તો બહુજ શાંત છોકરો હતો. એ આટલો હિંસક કેમ બની ગયો એજ સમજાતું નથી. જો મને એની મુશ્કેલીની જાણ હોત તો એને દૂર કરવા મેંજરૂર પ્રયત્ન કર્યો હોત અને આ દુ:ખદ ઘટના રોકી શકાઈ હોત.” ..
“ પપ્પા, બાળકને શાળા સિવાય પણ કોઈ બાબત હેરાન કરતી હોય. એના માતા-પિતા કે મિત્રો તરફથી પણ કોઈ મુશ્કેલી હોઈ શકેને?”
“ હા, કૃપાની બાબતમાં તો એમ જ હતું. આજે જ એની મિત્ર પાસેથી મને એની જાણ થઈ હતી. એના નાના ભાઈને એની પાસે છોડી એનાં માતા-પિતા પાર્ટીઓમાં મસ્ત રહેતાં. કૃપા સમયસર એનું લેશન નહોતી કરી શકતી અને શાળામાં એને સજા થતી. નાના ભાઈ ની સંભાળ રાખવામાં એ અભ્યાસમાં ધ્યાન આપી ન શકી અને એ કારણે પરીક્ષામાં પણ નબળું રિઝલ્ટ આવ્યું. એનાં માતા-પિતાએ ખુબ મારી અને એણે આ અંતિમ પગલું લઈ લીધું.”
“ યોગેશની બાબતમાં પણ આવુંજ કંઈક બન્યું હોઈ શકે ને પપ્પા ?” સંજયે પપ્પાને આશ્વાસન આપ્યું.
“ હાસ્તો, એવુંજ બન્યું હશે. આમ તમે દુ:ખી ના થાઓ. ચાલો જમીલો. ” કમળાબેને કહ્યું ..
“ ભુખ નથી કમળા.” જયંતિલાલે કહ્યું.
“ ભુખા રહેવાથી બધું બરાબર થઈ જતું હોય તો હું પણ તમારી સાથે ભુખી રહું.”
ભારે મને જયંતિલાલ ઉભા થયાને જમવા બેઠા. એ નહોતા જાણતા કે યોગેશનાં પિતા એની મમ્મીને મારી મારીને પોતાની દરેક વાત મનાવતા અને એની મમ્મી એ બધો જ ગુસ્સો યોગેશ પર કાઢતી. યોગેશ માર ખાઈ ખાઈને મોટો થયો હતો. એ પોતાની બધી વેદના ચિત્રોમાં ઉતારતો..એને એક સારા નામી ચિત્રકાર થવું હતું ને એના માતા-પિતાએ એને ડૉક્ટર બનાવવો હતો. નેશનલ લેવલ પર પ્રતિયોગીતામાં ભાગ લેવા માટે એની પસંદગી થઈ હતી પણ ઘરેથી માતા-પિતાએ પરવાનગી ના આપી. એ શાળાના એક ખુણામાં ઉદાસ બેઠો હતો.એને લાગ્યું કે શાળાનાં બાળકો જાણે એની પર હસી રહ્યાં છે , એની મજાક ઉડાવી રહ્યાં છે. અને ઓચિંતાજ પાસે પડેલા સળિયાથી એણે ચાર વિદ્યાર્થીઓને ખુબજ ક્રુરતાથી માર્યા અને ત્યાંથી ભાગી ગયો.પોતાના માતા-પિતા પરનાં ગુસ્સાની સજા કૃપાએ પોતાની જાતને કરી અને યોગેશે ?…. યોગેશે બીજાને …………
બેટી
22 Octહાશ… લાવ હવે છાપાં વાંચું. અત્યાર સુધી તો જાણે મશીનગન માંથી ગોળીઓ છુટતી હોય એમ પરિવારજનો તરફથી એક પછી એક કામ છોડવામાં આવતાં હતાં. બધાં પોતપોતાની કામે ગયાં હવે નિરાંત. નિશા સ્વગત બબડી અને ભીનાં હાથ નેપકીનથી લુછતાં લુછતાં બાલ્કનીમાં આવી. ઝુલા પર બેસીને છાપું ખોલ્યું. હેડલાઈન વાંચીને ચોંકી ગઈ.‘દસ વર્ષની બાળા પર એના પિતાનો બળાત્કાર.’ શું કળિયુગ આવ્યો છે? એણે વિચાર્યું. જ્યારે ઘરમાં જ દીકરી સલામત નથી ત્યારે બહાર કામ માટે નીકળતી વહુબેટીઓ ની સલામતીનું શું? બીજે કશે દહેજ રૂપી દૂષણ એનો જીવ લે છે…
ત્યાંથી નજર ફેરવીતો સામેના પાને એક બીજા સમાચારે વિચારતી કરી. ‘બેટી બચાવો અભિયાન અંતર્ગત આજે મહિલાઓની રેલી.’ સલામતીની પ્રાથમિક જરુરિયાત પુરી ના કરી શકતા સમાજમાં બેટી બચાવીને શું કરવું ? બેટીઓ બે ઘર તારે છે જેને આપણે સલામતી પણ નથી આપી શકતા.
Hello world!
22 OctWelcome to WordPress.com! This is your very first post. Click the Edit link to modify or delete it, or start a new post. If you like, use this post to tell readers why you started this blog and what you plan to do with it.
Happy blogging!
બેટી 